O Ministerio de Agricultura, Alimentación y Medio Ambiente está desenvolvendo, no marco da Directaiva Marco da Auga e da Directiva de Avalicación e Xestión de Riscos de Inundación, a Estratexia Nacional de Restauración de Ríos, nun novedoso proxecto para conservar e recuperar o bo estado dos nosos ríos, potenciar o seu patrimonio cultural, fomentar o uso racional, destacar os seus valores e beneficios, así como impulsar o desenvolvemento sostible do medio rural.

O principal obxectivo da Estratexia Nacional de Restauración de Ríos é impulsar a xestión dos nosos ríos de xeito que acaden un bo estado ecolóxico, mellorando o seu funcionamento como ecosistemas, nos prazos previstos pola Directiva Marco da Auga.

Con este novo proxecto o Ministerio de Agricultura, Alimentación e Medio Ambiente pretende:

• Fomentar a integración da xestión dos ecosistemas fluviais nas políticas de uso e xestión do territorio, con cirterios de sostibilidade,
• Constribuír á mellora da formación nos temas relacionados caoa xestión sostible dos ríos e a súa restauración,
• Aportar imformación e experiencias para mellorar as actuacións que se están levando a cabo neste ámbito,
• Fomentar a participación cidadá e implicar aos colectivos sociais na xestión dos sistemas fluviais,
• Integrar de xeito gradual á sociedade nos temas relativos á xestión dos ríos e á utilización e distribución dos seus recursos, implicando aos colectivos sociais na formulación de obxectivos, na aprobación dos procedementos acordados, e no mantemento e seguemento dos traballos realizados.

As Entidades Colaboradoras da administración hidráulica, en virtude do título correspondente, están habilitadas para as labores de apoio a esta Confederación Hidrográfica en materia de control e vixía da calidade das augas e de xestión de vertidos ao dominio público hidráulico.

A actividade fundamental destas entidades é certificar a información requirida no artigo101.3 do Texto Refundido da Lei de Augas. En dito artigo establécese que a efectos de outorgamento, renovación ou modificación das autorizacións de vertido, o solicitante debe acreditar perante a administración hidráulica a adecuación das instalacións de depuración e os elementos de control, así como o seu funcionamento ás normas e obxectivos de calidade das augas, e ás condicións nas que verten.

Primarase a posesión do título de entidade colaboradora para realizar actividades de apoio a este Organismo de bacía, tales como realizar o programa de control de vertidos, comprobar as actuacións executadas en emerxencias, verificar o cumprimento dos obxectivos e normas de calidade ambiental, realizar os programas de seguimento do estado das augas e outras funcións afíns encomendadas pola administración hidráulica.

Con data 5 de abril de 2006 publícouse no Boletín Oficial do Estado a Orden MAM/985/2006, de 23 de marzo, pola que se desenvolve o réxime xurídico das entidades colaboradoras da administración hidráulica en materia de control vixilancia de calidade das augas e de xestión dos vertidos ao dominio público hidráulico

Nesta orde establécense as condicións requiridas para obter o título de entidade colaboradora, así como o procedemento para revalidalo e as formas empregadas pola administración para o control do cumprimento das condicións nas que foi outorgado. Así mesmo, establece os procedementos para levar a cabo as labores de apoio á administración hidráulica e para a emisión dos certificados sobre as autorizacións de vertido. Finalmente determina as normas de organización e funcionamento do rexistro de entidades colaboradoras.

O Ministerio do Medio Ambiente, e Medio Rural e Mariño tamén desenvolveu unha serie de Instrucións Técnicas Complementarias que permiten ás entidades colaboradoras certificar os datos requiridos así como realizar labores de apoio encomendos pola administración hidráulica.

Ditas instrucións quedan reflectidas no seguinte documento: ORDEN MAM/3207/2006, do 25 de setembro, pola que se aproba a instrución técnica complementaria MMA-EECC-1/06, determinacións químicas e microbiolóxicas para a análise das augas

A Directiva 2000/60/CE do Parlamento Europeo e do Consello, do 23 de outubro de 2000, pola que se establece un marco comunitario de actuación no ámbito da política de augas sinala no seu artigo 8 que os Estados Membros deberán establecer programas de seguimento do estado das augas con obxecto de obter unha visión xeral coherente e completa do estado das augas en cada demarcación hidrográfica.

Esta obrigación da DMA trasponse ao ordenamento nacional a través do artigo 92.ter do Real Decreto Lexislativo 1/2001, do 20 de xullo, polo que se aproba o texto refundido da Lei de Augas (TRLA). A través da que se encomenda á Confederación Hidrográfica do Miño-Sil o control da calidade, a avaliación e seguimento do estado das masas de auga no seu ámbito territorial; esta obrigación engloba ás augas superficiais e ás subterráneas.

É importante destacar que os plans hidrolóxicos son a principal ferramenta para a xestión dos recursos hídricos e para lograr o bo estado das nosas augas superficiais e subterráneas e neles fíxanse obxectivos ambientais específicos para cada masa de auga, determínanse as medidas para aplicar e descríbense os programas de seguimento.

As redes de control son unha ferramenta necesaria que permite dar cumprimento á normativa vixente en materia de calidade de augas, así como garantir os obxectivos de calidade das augas establecidos no Plan Hidrolóxico da Demarcación.

As inundacións constitúen un risco natural que ó longo do tempo provocaron a perda de vidas humanas e ocasionaron custosos danos materiais, polo que a loita contra os seus efectos negativos non só require de solucións estructurais, senon tamén doutras non estructurais como a implantación de sistemas de alerta, a corrección hidrolóxico - forestal e a correcta aplicación das medidas de ordenación do territorio.

Estas consideracións foron recollidas en normas europeas e estatais como a Directiva 2000/60/CE ou Directiva Marco sobre a Auga, a Directiva 2007/60/CE relativa á avaliación e á xestión dos riscos de inundación e o Real Decreto 903/2010 de avaliación e xestión de riscos de inundación. Todas elas teñen como obxectivo reducir as consecuencias negativas sobre a vida humana, o medio ambiente, o patrimonio cultural, a actividade económica e as infraestructuras. Neste sentido, o establecemento de Áreas con Risco Potencial Significativo de Inundación (ARPSIs) constitúe unha ferramenta fundamental na prevención das consecuencias de posibles inundacións. A combinación e ponderación dos factores físicos e de ocupación do territorio cos datos específicos sobre inundacións no pasado, así como a experiencia por parte dos axentes implicados, facilitaron as ferramentas precisas para a elección das zonas inundables finalmente seleccionadas como ARPSIs.

Estes cauces estudiaranse baixo un enfoque multidisciplinar, por unha parte xeomorfolóxico-histórico e por outra parte dende unha modelización hidrolóxica - hidráulica. O obxectivo final será xerar os mapas de perigrosidade con representación da extensión previsible de inundación, calados da auga e velocidades alcanzadas para diversos escenarios de probabilidade de recorrencia. En fases posteriores xeraranse Mapas de Risco de Inundación e Plans de Xestión do Risco de Inundación, para cada cauce seleccionado como ARPSIs.

A Confederación Hidrográfica do Miño-Sil completou xa a primeira das fases, a elaboración da Avaliación Preliminar do Risco de Inundación (EPRI) e a Identificación das Áreas con Risco Potencial Significativo de Inundación (ARPSIS) do territorio español da Demarcación Hidrográfica do Miño-Sil, vixente dende o pasado 14 de decembro de 2011, tras ser aprobada polo Ministerio de Medio Ambiente, y Medio Rural y Marino e ser remitida á Comisión Europea.

A documentación pode ser consultada a continuación ou no seguiente enlace: http://cdr.eionet.europa.eu/es/eu/colttzlkw/envtx0_qw

EPRI Miño-Sil

• Memoria (PDF-3.7MB)
• Fichas (PDF-4.5MB)
• Planos
  • Portada - Índice (PDF-224KB)
  • Metodoloxía (PDF-728MB)
    • Xeral (PDF-9.2MB)
      • León (PDF-36MB)
        • Ver documentos
      • Lugo (PDF-30MB)
        • Ver documentos
      • Ourense (PDF-40MB)
        • Ver documentos
      • Pontevedra (PDF-20MB)
        • Ver documentos

Unha inundación é unha crecida temporal e excepcional no caudal do río, que pode deberse a causas naturais como artificiais. As primeiras son as máis frecuentes e son debidas a excesos de choiva coincidentes ou non cos desxeos, provocando unha elevada, execepcional e temporal escorrentía na bacía receptora.

Por outro lado, a presión sobre as bacías, sobor de todo urbanística, reduce día a día o espazo fluvial, incrementa os riscos fronte as inundacións e menoscaba a protección medioambiental do Dominio Público Hidráulico.

A necesidade de evitar ou minimizar os efectos das inundacións levou á aprobación da Directiva Europea relativa á Avaliación e Xestión dos Riscos de Inundación (2007/60/EC, 23 Outubro de 2007). A nivel estatal, o Regulamento do Dominio Público Hidráulico (Real Decreto 849/1986, de 11 de abril), modificado polo Real Decreto (Real Decreto 9/2008, de 11 de xaneiro, que modifica o Regulamento do Dominio Público Hidráulico), incorpora os criterios de dita Directiva no que se refire ás zonas inundables, profundizando nas medidas de xestión do risco como instrumento fundamental para mellorar a protección da poboación. Recentemente, en xullo de 2010 promulgouse o Real Decreto 903/2010, de 9 de xullo, de avaliación e xestión dos riscos de inundación, que completa a transposición da Directiva de Inundacións iniciada co Real Decreto 9/2008.

A Dirección Xeral da Auga incorporou, no ano 2007, o Sistema Nacional de Cartografía de Zonas Inundables que está sendo precisado nas diferentes demarcacións hidrográficas. Este sistema recompilará toda a información sobre o fenómeno dipoñible en España e a completará naqueles territorios onde xa se realizaron estudos de inundabilidade, obtendo a información precisa para xestionar os espazos inundables.

O obxectivo do Sistema Nacional de Cartografía de Zonas Inundables é poñer a disposición de todas as administracións e do público en xeral, a información sobre a delimitación do Dominio Público Hidráulico e a cartografía de zonas potencialmente inundables existentes no noso país.(Enlace SNCZI).

A Confederación Hidrográfica do Miño - Sil dispón dos Sistemas Automáticos de Información Hidrológica (SAIH) como ferramenta básica para a xestión das inundacións (enlace web SAIH). Ademais, o Ministerio de Agricultura, Alimentación e Medio Ambiente conta cun programa de mantemento e seguridade de presas e encoros.